OCC12/02-278 : Συμβάν (τροχαίο ατύχημα) στο χώρο στάθμευσης ΚΑΗΚ στις 31/05/2012
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΜΒΑΝΤΟΣ
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ-ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Από την σύγκρουση προκλήθηκαν σοβαρές υλικές ζημιές στο β΄ όχημα (mini bus) (δεξιός εμπρόσθιος τροχός ,μάσκα ,προφυλακτήρας φώτα ,ψυγείο ενώ στο α΄ όχημα σημειώθηκαν αμυχές στην δεξιά πλευρά του αμαξώματος. Δεν υπήρξαν τραυματισμοί μεταξύ των επιβαινόντων και στα δύο οχήματα
Σχηματική απεικόνιση του συμβάντος
Φωτ.1. Το α΄ όχημα έπαθε ελαφριές ζημιές
Φωτ. 2. Οι ζημιές στο β΄όχημα
Φωτ.3. Η έξοδος του α΄οχήματος από τη θέση Νο 11
Φωτ.4. Το σημείο σύγκρουσης
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΥΣ ΟΔΗΓΟΥΣ –ΟΧΗΜΑΤΑ
Για τους οδηγούς των οχημάτων προέκυψαν τα εξής :
Οδηγός α΄ οχήματος (ελκυστήρας)
Κάτοχος διπλώματος ΙΑ χειριστή ανυψωτικών μηχανημάτων της Διεύθυνσης Βιομηχανίας
Από τα αρχεία εκπαίδευσης της ΥΠΑ προκύπτει ότι ο εν λόγω χειριστής είναι συνεπής σε ότι αφορά τις εκπαιδεύσεις του και συγκεκριμένα έχει το παρακάτω training record:
Εκπαίδευση SMS-AIRSIDE SAFETY : 2/5/2008,15/4/2009,25/6/2010,24/5/2011,29/5/2012
ADT-AIRSIDE DRIVING: 4/2009
ADR-AIRSIDE DRIVING RECURRENT:27/5/2011
AMT-AIRCRAFT MARSHALLING:31/5/2011
Οδηγός β΄ οχήματος (όχημα μεταφοράς προσωπικού )
Κάτοχος άδειας οδήγησης Β κατηγορίας σε ισχύ .
Από τα αρχεία εκπαίδευσης της ΥΠΑ προκύπτει ότι ο εν λόγω οδηγός είναι συνεπής σε ότι αφορά τις εκπαιδεύσεις του και συγκεκριμένα έχει το παρακάτω training record:
Εκπαίδευση SMS-AIRSIDE SAFETY : 24/4/2007,29/4/2008,26/5/2011,30/5/2012
ADT-AIRSIDE DRIVING: 21/5/2010
AMT-AIRCRAFT MARSHALLING:31/5/2011
Δεν προέκυψαν ενδείξεις για τους δύο οδηγούς ότι είχαν καταναλώσει αλκοόλ πριν από το συμβάν .
Οχήματα
Α΄ όχημα
Ο τράκτορας έχει άδεια κυκλοφορίας –χρήσης μηχανήματος έργου υπ’αριθμ. ΜΕ 77910 και εταιρικό αριθμό 520017 ενώ διαθέτει εν ισχύ κάρτα ελέγχου καυσαερίων .
Επίσης προσκομίστηκε επικαιροποιημένο μητρώο συντήρησης του εν λόγω μηχανήματος.
Β΄όχημα
Το μικρό λεωφορείο μεταφοράς προσωπικού (mini bus-staff) έχει άδεια κυκλοφορίας υπ’ αριθμ. ΥΗΗ 7384 ωστόσο δεν διαθέτει την προβλεπόμενη από τον ΒΚΕΕ άδεια κυκλοφορίας στην πίστα .
Δεν προσκομίστηκε μητρώο συντήρησης για το εν λόγω όχημα . Η βεβαίωση μηχανικού που υπεβλήθη στην ΥΠΑ για την μηχανολογική κατάσταση του οχήματος σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά την τήρηση του εν λόγω μητρώου.
ΑΙΤΙΑ
Το κύριο αίτιο του συμβάντος είναι η μη παραχώρηση προτεραιότητας από το β΄ όχημα στο α΄ όχημα το οποίο αφενός μεν έρχεται από δεξιά αφετέρου δε εξέρχεται από κατειλημμένη από αεροσκάφος θέση στάθμευσης (causal factor ).
Επίσης σύμφωνα με το οπτικό υλικό που είναι στη διάθεση της ομάδας διερεύνησης από το CCTV του αερολιμένα προκύπτει ότι ξεκινώντας από στάση, το β΄ όχημα πραγματοποίησε επιταχυνόμενη κίνηση και τη στιγμή της σύγκρουσης είχε ταχύτητα περίπου 55 km/hr είχε δηλαδή υπερβεί κατά πολύ το όριο ταχύτητας 25 km/hr που ισχύει για οδήγηση στο apron και εκτός υπηρεσιακών οδών (service roads) .Στην υπέρβαση ορίου ταχύτητας του οχήματος σαφέστατα έπαιξε ρόλο η τροχοδρόμηση α/φους B752 στον τροχόδρομο “D” το οποίο καθοδηγούνταν από το FOLLOW ME ακριβώς απέναντι και λίγο δυτικότερα από το σημείο σύγκρουσης. Είναι προφανές ότι ο οδηγός του β΄ οχήματος επιτάχυνε προκειμένου να απομακρυνθεί από FOLLOW ME και αεροσκάφος έχοντας ενδεχομένως την προσοχή του στραμμένη προς τα εκεί .Η αυξημένη ταχύτητα του β΄ οχήματος αποτελεί συνεισφέρον παράγοντα στην πρόκληση του ατυχήματος και στην έκταση των ζημιών που προκλήθηκαν (contributory factor No 1)
Ο οδηγός του α΄ οχήματος ενώ είχε αναμφισβήτητα προτεραιότητα ερχόμενος από δεξιά και εξερχόμενος από κατειλημμένη θέση στάθμευσης είχε εντούτοις περιορισμένο οπτικό πεδίο επειδή μπροστά και αριστερά του υπήρχε σταθμευμένο όχημα marshaller τύπου van .
Με το δεδομένο αυτό θα έπρεπε να εκκινήσει το όχημά του έχοντας αυξημένη προσοχή λόγω περιορισμένης ορατότητας στα αριστερά του κάτι που προφανώς δεν έκανε .(contributory factor No2).
ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΗ
4C ( περιστασιακό, μείζον )
Το συμβάν κρίνεται περιστασιακό δεδομένου ότι από την περίοδο εφαρμογής του συστήματος Διαχείρισης Ασφάλειας στο αεροδρόμιο Ηρακλείου(2007) έχουν καταγραφεί πέντε (5) τροχαία συμβάντα μεταξύ οχημάτων .
Μείζον κρίνεται γιατί αφορά σε σοβαρές υλικές ζημιές στο β΄ όχημα .
ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΙΣΧΥΟΥΣΑΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ
Στο συμβάν καταγράφηκαν οι παρακάτω παραβάσεις από εμπλεκόμενους οδηγούς και εταιρίες στην κατοχή των οποίων βρίσκονται τα οχήματα:
Των άρθρων 9.5, 9.10 του ΒΚΕΕ (ΦΕΚ’Β 1138/2011) και των άρθρων 5.1, 7.7, 7.8, 7.11,7.15 της Αερολιμενικής διάταξης 1 τα οποία μεταξύ άλλων αφορούν την υποχρέωση των οδηγών να επιδεικνύουν τη δέουσα προσοχή κατά την οδήγηση των οχημάτων τους, την υπέρβαση του ορίου ταχύτητας στο χώρο στάθμευσης αεροσκαφών, την είσοδο και κυκλοφορία οχήματος χωρίς την νόμιμη άδεια από την αερολιμενική αρχή καθώς επίσης και την μη τήρηση προγράμματος συντήρησης οχημάτων από τις εταιρίες κατόχους τους .
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Η έλλειψη οδών εξυπηρέτησης δημιουργεί αναπόφευκτα την ανάγκη ειδικά στο δυτικό apron η οδήγηση να γίνεται έξω από τα όρια ασφάλειας (λευκές διαγραμμίσεις) ειδικά όταν οι θέσεις 10,11,12,13,14,15 είναι κατειλημμένες .Αυτό σημαίνει ότι ενώ συνιστάται η αποφυγή κίνησης βορείως των ορίων λευκής διαγράμμισης εντούτοις δεν απαγορεύεται δεδομένου ότι δεν υπάρχει εναλλακτική οδός ειδικά για βαρέα οχήματα .Προϋποθέτει όμως αυξημένη προσοχή ,χαμηλή ταχύτητα και ασφαλή διαχωρισμό από τροχοδρομούντα αεροσκάφη
Το συμβάν θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν το β΄ όχημα ακολουθούσε την διαδρομή πίσω από τη θέση 11 και ακολούθως μέσω της υπηρεσιακής οδού που βρίσκεται πίσω από τα blast fences της συγκεκριμένης θέσης
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Για τους οδηγούς οχημάτων
Α) Να τηρούν τα όρια ταχύτητας και τις προτεραιότητες στην πίστα όπως αυτά έχουν δημοσιευθεί στην Αερολιμενική Διάταξη 1 , στην ΜΕΔ 14 ( νέα έκδοση ) αλλά και στις διαδικασίες ασφάλειας (SOPs) που έχουν εκδοθεί στο πλαίσιο του συστήματος Διαχείρισης Ασφάλειας , όπου αναφέρεται μεταξύ άλλων :
Η προτεραιότητα στην πίστα μεταξύ οχημάτων / αεροσκαφών καθορίζεται με την εξής σειρά :
1) Αεροσκάφη που τροχοδρομούν ή ρυμουλκούνται
2) Πυροσβεστικά οχήματα και οχήματα καυσίμων
3) Λοιπά υπηρεσιακά οχήματα (ΥΠΑ, ΕΛΑΣ, 126 ΣΜ κλπ.) ή ασθενοφόρα
4) Λεωφορεία μεταφοράς επιβατών
5) Ελκυστήρες (τράκτορες) που ρυμουλκούν ρυμουλκούμενα.
6) Άλλα βαρύτερα οχήματα.
Σε περίπτωση διασταύρωσης ομοειδών οχημάτων, προτεραιότητα έχει ο ερχόμενος από δεξιά, ενώ σε περίπτωση αντίθετα κινούμενων ομοειδών οχημάτων, οι οδηγοί έχουν την ταυτόχρονη υποχρέωση να στρέψουν αν είναι δυνατό, ελαφρώς προς τα δεξιά, διαφορετικά θα πρέπει να συνεννοηθούν μεταξύ τους.
Τα όρια ταχύτητας στην πίστα αεροσκαφών είναι :
μέχρι 25 km /hr για τα επιβατικά / ελαφρά οχήματα
μέχρι 15 km / hr για τα βαριά οχήματα
μέχρι 10 km / hr για όλα τα οχήματα όταν προσεγγίζουν σταθμευμένα αεροσκάφη .
Παρέκκλιση από τα παραπάνω όρια ταχύτητας επιτρέπονται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις π.χ κατάσταση ανάγκης .
Για τους safety managers των εταιριών επίγειας εξυπηρέτησης
Οι safety managers είναι υπεύθυνοι να εποπτεύουν το τμήμα συντήρησης και να εξασφαλίζουν ότι κάθε μηχάνημα που διαθέτει η εταιρία τους έχει μητρώο συντήρησης το οποίο θα τηρείται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (ΒΚΕΕ άρθρο 9.5 και 9.6 ) και τις τεχνικές προδιαγραφές του κατασκευαστή ώστε να πληρούνται οι προϋποθέσεις εισόδου και κυκλοφορίας στο χώρο στάθμευσης αεροσκαφών .
Το ενημερωμένο μητρώο συντήρησης πάσης φύσεως οχήματος-μηχανήματος είναι απαραίτητο για τον έλεγχο της μηχανικής κατάστασής του ,επέχει θέση πιστοποιητικού καλής λειτουργίας του και ως εκ η μη τήρησή του τούτου αποτελεί σοβαρότατη παράλειψη εκ μέρους του χρήστη του .
Αυτονόητη είναι επίσης και η υποχρέωση των εταιριών επίγειας εξυπηρέτησης να μεριμνούν ώστε όλα τα οχήματα τα οποία κυκλοφορούν στο χώρο στάθμευσης αεροσκαφών να διαθέτουν την κατάλληλη άδεια κυκλοφορίας η οποία προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία ( ΒΚΕΕ, Αερολιμενική Διάταξη 1 , ΜΕΔ 14 ΚΑΗΚ ) .
***
web form